رماوند؛ روايت ناپدیدشدن یک منطقه باستانی تازه کاوش شده

حجت‌الله حافظی در فیلم مستندش، از روند کاوش‌های منطقه رماوند و فرورفتن آن در آب گفته است...
 
*چه شد که به «رماوند» رسیدید؟
رماوند یک منطقه تقریبا باستانی مربوط به دوره پارت ساسانی، در کنار رودخانه سیمره است. درواقع این ناحیه حلقه گمشده بین تیسفون و مداین بوده که پس از پیداشدن این منطقه روند فرهنگی تاریخی دوره پارت ساسانی در امپراتوری ایران مشخص شد. اسم فیلم هم از نام همین منطقه گرفته شده است. در سال 89 آثاری از آن پیدا شد و از همان زمان یکسری کاوش‌ها روی آن آغاز شد و تا سال 94 ادامه داشت، درواقع هر سال قسمتی از خاک بیرون می‌افتاد. در سال 95 که در شرف بهره‌برداری از این منطقه بودند، سد سیمره به دستور وزارت نیرو آماده آبگیری شد، بدون توجه به این‌که با آبگیری این سد، کل این ناحیه به زیر آب می‌رود. پس از آبگیری این سد، رماوند به زیر آب رفت، ناپدید شد و دیگر هیچ کاری از هیچ کسی برنمی‌آمد.
* چقدر در فیلم، آن فضای باستانی معرفی می‌شود؟
فیلم از معرفی این منطقه شروع می‌شود، اشیا و آثار و ابنیه که در کاوش ها پیدا شده، توسط کارشناسان و در قالب گفتار متن، معرفی می‌شوند و به‌صورت ناگهانی و با یک تعلیق، آب می‌آید و این ناحیه به زیر آب می‌رود. حرف دیگری هم زده نمی‌شود، فقط می‌گوییم یک سد احداث شد و همه چیز از بین رفت.
*برخورد سازمان میراث‌فرهنگی چطور بود؟
 جالب است که این سازمان نمی‌دانست این سد قرار است آبگیری شود و خودشان برای ساخت فیلم همکاری کردند. از سال 92 که قسمت اول کار با  کاوش‌ها بیرون آمد، تا سال 94 این سازمان با ما همکاری کرد. بعد از به زیر آب رفتن رماوند دیگر خودشان هم مانده بودند که این فیلم را پخش کنند یا نه، اما چون خودمان کاملا آزاد و بدون حمایت از هیچ سازمانی کار را انجام داده بودیم، فیلم را آماده پخش کردیم.
*آثاری که تا به حال ساخته‌اید بیشتر با موضوع طبیعت و محیط‌زیست بوده، طبیعت دغدغه شماست؟
بله دقیقا، من مجموعه‌ای به نام «گیاهان دارویی ایران» ساخته‌ام. فیلمی درباره کوچ و خیلی آثار دیگر که همه حول طبیعت و محیط‌زیست می‌چرخند.
* به فکر اکران عمومی «رماوند» هستید؟
قطعا! یکی از اهداف من این بود که این چالش نشان داده شود تا بفهمیم چرا اصلا همچین اتفاقی افتاد. آیا آن محوطه باستانی ارزشش از یک سد بیشتر نبود؟ یا ارزش سد از یک میراث کهن بیشتر است؟ خود من هم واقعا نمی‌دانم ارزش کدام بیشتر است و چرا باید یکی به خاطر دیگری فدا شود.
 
* گفتگو از: سوسن سیرجانی